Gamma
17 december 2002
SE versterker met 300 BXLS Kanthal buis
Toen ik aan de Beta
versterkers begon wist ik al dat een SE amp het volgende project ging worden.
Niet dat de Beta een slechte versterker was, integendeel, hij heeft me menige
tevreden luisteruren bezorgd. Ik ben er steeds vanuit gegaan dat de SE amp een
ultieme versterker moest worden. De Big C, een ontwerp van Dick, had ik al
beluisterd bij Dick en die klonk daar wondermooi. Toen ik eens een weekendje de
versterkers van Doede kon lenen en zelf de kwaliteiten kon pr
oeven
was ik helmemaal verkocht aan dit ontwerp. Let wel die van Dick en Doede
schillen lichtjes in opzet maar hebben meer gemeen dan er verschillen zijn.
Kortom ik was niet van zin om het warm water opnieuw uit te vinden en heb
resoluut voor dit ontwerp gekozen. Het is dus een copie van de Big C behalve de
gebruikte eindbuis dan, want dat is er een van KR geworden en wel de 300BXLS
Kanthal. De keuze
voor dit ontwerp was mee bepaald door het feit dat dit geen kleine jongen is, ik
bedoel dat deze SE-amp behoorlijk wat vermogen kan leveren zodat de meeste
speakers echt tot leven komen. Natuurlijk moeten de Apogee liefhebbers maar voor
een ander ontwerp kiezen. Neen mijn speakers hebben ruim voldoende aan zo'n
dikke 10 watt en deze versterker gaat daar ruim over.
Zo en dan nu een overzicht van de bela
ngrijkste
onderdelen in deze versterkers. De trafo's zijn gemaakt door Wil Blaauw en die
staan garant voor een onberispelijke kwaliteit. De UGT is het type waarvan de
secundaire kant met zilver is gewikkeld, het topmodel dus. Omdat ik alles uit de
versterker wilde halen heb ik ook topcomponenten gekozen. Oliefilms in de
voeding, Riken weerstanden en Auricaps als koppelcondensators. De
Oliefilms en Riken zijn gekocht bij Angela maar ondertussen levert
www.Triodes.nl ook de Riken weerstanden.
Interne bekabeling is gemaakt met zilverkabel die je ook bij
www.AE-Europe.nl kan vinden samen met de
Auricaps. Ik heb behoorlijk wat tijd genomen om eerst alles te rangschikken voor
dat het chassis g
emaakt
werd. Op die manier ben je zeker dat alles netjes past. Uiteraard verzamel je
best eerst alle componenten voor je aan dit werkje begint. Nadat je de chassis
hebt gemaakt kan je de bovenplaten beginnen te bewerken. Ik heb gekozen voor 3mm
dikke messing platen die ik achteraf heb opgeschuurd en dan heb afgewerkt met
een blanke lak. Ik kleef eerst de platen af met papiertape en dan teken ik alles
uit. Dan kan het boren beginnen. De meeste kleine gaten maak ik met een Kobalt
stappenboor maar voor de buisvoeten neem ik een gatenpons van Ruko. Werkt
gemakkelijk en je hebt op die manier een heel mooi resultaat. Als de platen
volledig klaar zijn kan het montage werk beginnen. Ik heb voor het doorvoeren
van de
draden doorvoortulles gebruikt. Je vind ze ook onder de naam, trekontlastingen.
Op deze manier komen de kabels nooit in aanraking met het eventuele scherpe
randje metaal. Dit zou nare gevolgen kunnen hebben natuurlijk!! Ik wil er de
nadruk op leggen dat je zulk project met het nodige geduld moet bouwen, even
geen zin meer, leg het opzij. Wat maakt nou die extra week werk uit, nadien
wordt je beloond met een pracht versterker waren je jaren mee verder kan. Zo,
dat moest ik toch even kwijt. De trafo's staan ook gemonteerd op van die
doorvoertulles zodat eventuele kleine trillingen niet worden verder gezet op het
chassis. V
oor
je de trafo's monteerd vertin ik eerst alle aansluitklemmen. Aangezien
de trafo's worden
geimpregneerd en gebakken kleeft er een soort vernis aan die aansluitklemmen en
als je die eerst vertint met een warme soldeerbout heb je nadien geen last met
het solderen van de draden aan de trafo's. Meestal werk ik met een massarail
maar deze keer wou ik brom ten alle tijde vermijden en heb ik steraarding
toegepast. Ik heb in het midden van de messingplaat een vijsje aangebracht waar
de nodige montagelipjes zijn aangebracht. Ik monteer eerst de 230 volt bedrading
en nadien al de gloeispanningen. De draden moeten wel getwist worden en daar is
een eenvoudig trukje voor om dit te doen. Je neemt gelijk voldoende lengte en je
monteerd die aan de ene kant in de bankvijs. De andere kant steek je de draden
in de boorkop van de handboormachine en dan draaien maar.
Op die
manier heb je mooi gelijkvormig getwiste draad. Ook de hoogspanningen afkomstig
van de trafo twist je. Uiteraard heeft het geen zin om zilverdraad te gebruiken
voor de gloeidraden alsook voor de hoogspanningen, daar neem je best koperdraad
voor in teflon afscherming. Ik weet dat Wil van AE-Europe enkele rolletjes heeft
besteld, dus daar kan je die draad dan gelijk bestellen. Het voordeel van teflon
is dat het niet smelt als je draden soldeert. Ik gebruik ook vaak krimpkous om
de aansluitpunten netjes af te werken en ook uit veiligheidsoverwegingen. Als
alle gloei- en hoogspanningen gelegd zijn kunnen de weerstande
n
en condensatoren gesoldeerd worden. Ik schuif over de naakte uiteinden van de
Riken weerstanden een stukje teflon huls zodat alles netjes geïsoleerd is en er
geen onverwachte kortsluiting kan optreden. Denk eraan dat op de versterker
straks gevaarlijk hoge spanningen komen te staan, dus werk ordelijk en netjes.
Bind de draden nu ook weer niet samen met bandjes want dat kan dan weer brom
introduceren. Hiernaast zie je de opbouw van de Mu-stage en zoals jullie
zien is alles losjes opgebouwd. Hieronder een volledig overzicht van de gebouwde
versterker. Ten slotte zeggen beelden veel meer dan woorden.
Ik verwijs ook naar TriodeDick en Doede hun site rond het bouwen van deze versterkers. Uiteraard is alles niet gezegd maar volgens mij kan je met al deze informatie aan de slag. Je bouwt dan een heel mooie versterker die je jarenlang luisterplezier zal geven. Het is niet het goedkoopste ontwerp maar je haalt wel een echte referentie versterker in huis en dat voor een fractie van een commercieel product. Heb je vragen en/of opmerkingen mail me!
Schema versterker
Schema Voeding